Zniewaga i zniesławienie – dwa typy przestępstw uregulowane w części szczególnej kodeksu karnego (w art. 216 i art. 212 wymienionej ustawy) a ściśle w rozdziale XXVII w grupie przestępstw przeciwko czci i nietykalności cielesnej.
Dwa czyny zabronione, choć klarownie uregulowane przez ustawodawcę często przysparzają kłopotów bowiem gro osób nie potrafi ich rozróżnić – przyjrzyjmy się zatem tym dwóm, złożonym zagadnieniom.
art. 216 kodeksu karnego – zniewaga
§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła,podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.
§ 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
§ 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.
- istotą uregulowanego w art. 216 k.k. czynu zabronionego jest takie zachowanie sprawcy, które uwłacza czci innego człowieka i w obliczu opinii publicznej, w oparciu o przyjęte standardy społeczne stanowi wyraz pogardy,
- dobrem chronionym jest cześć wewnętrzna człowieka, tj. ochrona szacunku, dobrego imienia, godności pokrzywdzonego,
- znieważenie może przybierać różne formy: ustną, pisemną, przez gest uważany za obraźliwy,
- do zniewagi może dojść w obecności pokrzywdzonego lub pod jego nieobecność z zamiarem aby zniewaga do niego dotarła
art. 212 kodeksu karnego – zniesławienie
§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności,podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego.
- istotą uregulowanego w art. 212 k.k. czynu zabronionego jest zachowanie sprawcy, które powoduje uszczerbek na czci pokrzywdzonego i doprowadza do poniżenia w opinii publicznej lub naraża na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub działalności,
- dobrem chronionym jest cześć zewnętrzna człowieka, tj. ochrona szacunku, dobrego imienia przed negatywnym wyobrażeniem osób trzecich,
- ww. przepis chroni nie tylko podmioty indywidualne ale także zbiorowe,
- zniesławienie może przybierać jakąkolwiek postać, która umożliwia przekazanie informacji innej osobie: słownie, pisemnie – zgodnie z poglądem przedstawicieli doktryny niemożliwe jest pomówienie przez gest,
- typem kwalifikowanym omawianego przestępstwa jest zniesławienie przy pomocy środków masowego komunikowania.
Reasumując:
- zniesławienie godzi w zewnętrzną cześć osoby, co musi doprowadzić do poniżenia w opinii publicznej lub utraty zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu, wykonywanej działalności,
- zniewaga godzi w wewnętrzną cześć osoby, w jej przeświadczenie o własnej wartości,
- zniesławienie może być popełnione na szkodę osoby fizycznej, prawnej, jednostki organizacyjnej, która nie posiada osobowości prawnej,
- zniewaga może być popełniona tylko na szkodę osoby fizycznej,
- do zniewagi może dojść w obecności pokrzywdzonego lub pod jego nieobecność z zamiarem aby zniewaga do niego dotarła.
aplikant radcowski Ewelina Kondracka
Data postu: Posted on